Activiteit/les titel
Uw digitale voetafdruk begrijpen
Doelgroep
14 - 16+ (er is geen maximumleeftijd; deze activiteit kan ook met volwassenen worden uitgevoerd)
Duur
45 minuten zonder de extensies (van Intro tot stap 4 & wrap-up) 90 - 120 minuten met enkele verlengingen Uitbreidingen kunnen worden gebruikt voor huiswerkopdrachten, als aanvullende lessen of als onderdeel van een multidisciplinair (vakoverschrijdend) project.
Leeromgeving
Binnen (klaslokaal) Wij raden aan de activiteit in kleine groepen uit te voeren - om discussies en uitwisseling van meningen mogelijk te maken. Naar keuze van de leerkracht kunnen alle groepen met hetzelfde soort activiteit bezig zijn of kan de leerkracht verschillende taken aan de groepen toewijzen (met de uitbreidingen als inspiratiebron). Deze activiteit (inclusief de uitbreidingen) kan individueel worden uitgevoerd.
Verwachte leerresultaten
De leerlingen denken na over de acties die zij online ondernemen en maken een visueel beeld van hun digitale voetafdruk.
Zij zullen begrijpen dat hun handelingen online niet geheel privé zijn en dat zij zich altijd bewust moeten zijn van wat zij online doen en hoe zij dat doen.
Tegen het einde van de les zullen ze de volgende doelstelling(en) bereiken:
Begrijpen wat een digitale voetafdruk is en hoe die door anderen kan worden gebruikt.
Manieren begrijpen om iemands digitale voetafdruk vorm te geven
Termen en concepten leren en gebruiken zoals: digitale voetafdruk, cookies, metadata
Neem weloverwogen beslissingen over de informatie die men online deelt.
Onderwerpen
ICT, burgerschapsonderwijs, wiskunde, technologie, taal(en), kunsten
Beschrijving van de methode
n.b.
Gereedschap / Materialen / Middelen
Computer met internettoegang (voor elke leerling of per team van leerlingen); De activiteit kan individueel of in kleine groepen worden uitgevoerd; sommige stappen kunnen worden uitgevoerd met pen en papier in plaats van op een computer.
Gedetailleerde beschrijving van de stapsgewijze beschrijving van de activiteit / sequenties van de eenheden
Inleiding (5 min.)
Elke keer dat je online gaat, laat je gegevens of informatie over jezelf achter.
De online informatie over u die bestaat als gevolg van uw activiteiten op het internet wordt uw digitale voetafdruk genoemd.
Soms bent u zich bewust van de gegevens die u achterlaat - bijvoorbeeld wanneer u een formulier invult, een aankoop doet, een opmerking plaatst of een foto uploadt.
Soms is het niet duidelijk dat u bijdraagt aan uw digitale voetafdruk. Misschien weet u niet dat u gegevens achterlaat wanneer u op internet surft, of dat uw locatie is opgenomen in de foto's die u plaatst.
Het is belangrijk dat u zich bewust bent van alle gegevens die u op het internet creëert, zodat u kunt beslissen of u ze wilt delen of niet.
Mensen kunnen uw digitale voetafdruk bekijken om meer over u te weten te komen, zoals potentiële werkgevers, bedrijven die graag willen dat u hun product koopt, en zelfs criminelen. Potentiële werkgevers kunnen bijvoorbeeld informatie over u bekijken op uw sociale media-accounts of zelfs de accounts van uw vrienden.
Of bedrijven kunnen uw zoek- of aankoopgeschiedenis zien.
Zij kunnen deze gegevens gebruiken om meningen over u te ontwikkelen, veronderstellingen te maken over uw sympathieën en antipathieën, en u dingen proberen te verkopen.
Stap 1 (10 min.)
Verzamel met je werkgroep. Bedenk en bespreek de vele dingen die mensen online doen waarbij ze gegevens kunnen achterlaten.
Bijvoorbeeld: spelletjes spelen, e-mails versturen, praten met vrienden, het nieuws lezen, informatie opzoeken voor een huiswerk, video's bekijken, apps downloaden, boeken lezen, enz.
Zodra u met uw groep verschillende ideeën hebt besproken, maakt u een lijst. Elk lid van de groep moet minstens drie manieren toevoegen die mensen op het internet doen. Schrijf de handelingen op in een kolom.
U kunt dit doen op een lijst van papier of in een elektronische spreadsheet (Excel-bestand, Google-spreadsheet).
Stap 2 (10 min.)
Denk na over minder voor de hand liggende manieren waarop u digitale voetafdrukken kunt achterlaten.
Hier zijn enkele voorbeelden:
Wanneer u op het internet surft, installeren websites cookies die bijhouden wat u bekijkt. Een cookie is een bericht dat door een webserver aan een webbrowser wordt gegeven. Het identificeert een gebruiker en stelt een bedrijf in staat een aangepaste webpagina te maken of informatie voor u op te slaan.
Cookies besparen u tijd bij het laden van webpagina's die u vaak bezoekt. Maar ze laten ook zien welke sites u hebt bezocht en hoe vaak, wat mensen kan helpen een profiel op te stellen of veronderstellingen over u te maken.
Geolocatie kan ook bijdragen aan uw digitale voetafdruk. Als een app of website geolocatie gebruikt, registreert deze de exacte locatie van uw computer of mobiele apparaat.
Met geolocatie kun je: een routebeschrijving krijgen, mensen in de buurt zoeken en ontmoeten, bijhouden hoe ver je hebt gelopen, of spelletjes spelen waarbij locaties een rol spelen.
Maar foto's met uw locatie kunnen iemand ook laten zien waar u woont of een inbreker vertellen dat u niet thuis bent.
U vergroot uw digitale voetafdruk ook met metadata.
Metadata is tekst die wordt geschreven en toegevoegd aan webpagina's, afbeeldingen en bestanden zodat computersystemen en zoekmachines ze gemakkelijk kunnen vinden en delen.
Wanneer u bijvoorbeeld een foto neemt en deze online plaatst, kan de afbeelding metadata bevatten over waar de foto is genomen, wie hem heeft genomen en wanneer hij is genomen.
Zoekmachines lezen de metadata van webpagina's en afbeeldingen en leveren resultaten die verband houden met uw zoekopdracht. Metadata kunnen zoekmachines beter en sneller laten werken. Maar het vergroot ook uw digitale voetafdruk.
Andere mensen kunnen ook bijdragen aan uw digitale voetafdruk, bijvoorbeeld wanneer een vriend of familielid u tagt in een bericht of commentaar.
Er zijn veel manieren waarop uw digitale voetafdruk kan groeien, zelfs als u zich er niet van bewust bent dat u informatie achterlaat.
Elk teamlid moet nadenken over de minder voor de hand liggende manieren om digitale voetafdrukken achter te laten en minstens één item aan de lijst toevoegen.
Stap 3 (10 min.)
Als je lijst met activiteiten klaar is, voeg je er meer kolommen aan toe - voor elk lid van de groep en geef je de kolommen een naam.
Lees de lijst en als de actie iets is wat je online hebt gedaan of zou kunnen doen, zet dan een X in die rij van je kolom.
Zodra je alle dingen hebt gemarkeerd die je online doet, schilder je met een kleurpotlood alle rijen in je kolom met een X. Dit is je digitale voetafdruk.
Als u in een spreadsheet werkt, voeg dan voorwaardelijke opmaak toe aan de kolommen, zodat u uw online activiteiten duidelijk kunt zien. Voorwaardelijke opmaak verandert de kleur van spreadsheetcellen als ze aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals het bevatten van een bepaald woord of getal.
(U kunt de Help van uw spreadsheetprogramma raadplegen voor informatie over het toepassen van voorwaardelijke opmaak).
Stap 4 (10 min.)
Bekijk de resultaten van de vorige stappen. Vergelijk footprints met je groep en bespreek ze: Wat zijn enkele dingen die jullie allemaal online doen?
Wat voor gegevens blijven er achter als je die dingen doet?
Denk aan uw digitale voetafdruk als geheel. Als alles wat iemand over u weet de gegevens in uw digitale voetafdruk zijn, welke indruk zou die persoon dan over u hebben?
Veel mensen kunnen delen van uw digitale voetafdruk bekijken. Bijvoorbeeld je leraren, toelatingscommissie, werkgevers, of zelfs criminelen kunnen je online activiteiten bekijken om meer over je te weten te komen.
Misschien wilt u zich inspannen om een kleinere digitale voetafdruk te creëren en minder online actie te ondernemen.
Of misschien wilt u meer informatie toevoegen aan uw digitale voetafdruk, zodat u dingen kunt delen waarvan u wilt dat mensen ze over u weten.
U kunt bijvoorbeeld uw digitale voetafdruk op een positieve manier vormgeven door een blog of website te maken die uw werk en interesses onder de aandacht brengt.
Door dit soort informatie te delen weten mensen wie je bent, waar je om geeft en wat je hebt bereikt.
Wrap-up
Iedereen die het internet gebruikt, heeft een digitale voetafdruk. Er zijn veel online bronnen die u kunnen helpen manieren te leren om uw digitale voetafdruk te verkleinen en de hoeveelheid informatie die u online deelt te beperken of uw online aanwezigheid te verbeteren.
Door een beeld te schetsen van uw digitale voetafdruk wordt u zich bewust van de informatie die u achterlaat, wie deze verzamelt en waarom, en kunt u weloverwogen beslissingen nemen over de informatie die u online deelt.
Uitbreiding: Wat zegt je digitale voetafdruk over jou (15 min.)
Iedereen die het internet gebruikt heeft een digitale voetafdruk, maar het is belangrijk om na te denken over welke indruk iemand anderen geeft door zijn/haar online activiteiten.
Gezien de resultaten van de vorige stappen moet elke leerling zijn/haar online activiteiten onderzoeken en de vraag beantwoorden:
Wat voor beeld zou iemand van mij kunnen schetsen, gebaseerd op alle activiteiten op mijn lijst?
De leerlingen moeten een commentaar schrijven en beschrijven welke indruk iemand van hem/haar zou kunnen krijgen op basis van de online acties en de informatie die die acties achterlaten.
of
Deze tekst zou kunnen worden vormgegeven als een beschrijving vanuit het perspectief van iemand anders: Wat iemand zou kunnen veronderstellen als hij naar deze digitale voetafdruk kijkt?
of
De tekst kan gericht zijn op een enkele actie of op een aantal acties: wat voor soort berichten hij/zij online leuk vindt; wat voor soort video's bekijkt; welke onderwerpen becommentarieert, enz.
Uitbreiding: Vorm je digitale voetafdruk (15+ min.)
Studenten moeten nadenken over hun online acties. Als de enige indruk die iemand heeft gebaseerd is op deze acties, wat zouden ze dan denken?
Zij moeten nadenken over de indruk die zij willen dat mensen van hen krijgen. Welke acties zouden zij kunnen ondernemen om mensen die indruk te geven?
De inspanningen van de studenten zouden zich kunnen richten op:
Welke commentaren plaatsen ze op sociale media; zijn deze commentaren positief en opbeurend? Of zouden ze iemand een ongemakkelijk of ongelukkig gevoel geven?
Hebben ze online iets gezegd dat ze persoonlijk niet zouden zeggen?
Wat zouden ze kunnen doen: die commentaren verwijderen, voortaan beter nadenken over de berichten en commentaren...
Leerlingen moeten dingen bedenken en opnoemen die ze online kunnen doen om hun digitale voetafdruk op een positieve manier vorm te geven. Bijvoorbeeld een blog beginnen met essays of gedichten, foto's of grafische ontwerpen plaatsen, een online portfolio maken.
Geef de leerlingen enkele minuten om na te denken over: Hoe kan ik mijn digitale voetafdruk positiever maken?
Vraag hen ten minste drie dingen toe te voegen die zij kunnen doen om een positiever beeld uit te stralen.
Als langetermijnproject kunnen leerlingen werken aan een persoonlijke blog, een portfolio of een ander medium voor zelfexpressie.
Uitbreiding: Maak een Digitale Voetafdruk Poster (15+ min.)
Deze activiteit kan worden uitgevoerd met niet-digitale hulpmiddelen (schilderen, een collage maken of anders), of met een digitale toepassing (zoals Google Drawings of anders). De activiteit kan worden uitgevoerd als een afzonderlijke kunstles, vooral indien uitgebreid met informatie over de samenstelling van de posterelementen, de rol van de lettertypes, kleuren, afbeeldingen, pictogrammen, enz.; de intellectuele-eigendomsrechten van de afbeeldingen en andere informatie, die online beschikbaar is.
Vraag de leerlingen een poster te maken om anderen aan te moedigen hun eigen digitale voetafdrukken te onderzoeken en te beheren.
Enkele instructies voor de studenten:
maak een kop voor de poster; gebruik iets dat de aandacht trekt (kies een lettertype, kies een tekstgrootte, verander de kleur...);
brainstorm over ten minste drie adviezen die u iemand zou geven over het beheer van hun digitale voetafdruk: laat mensen nadenken over de gevolgen van hun digitale voetafdruk, of moedig hen aan positiviteit te verspreiden op het internet;
positieve berichten voor de poster: Maak een online portfolio van je werk, of Untag jezelf van twijfelachtige foto's, Of plaats niets online dat je niet hardop zou zeggen;
formatteer de tekst zodat hij opvalt op de poster (verander de letterstijl om de toon van de boodschap weer te geven);
afbeeldingen/pictogrammen toevoegen voor visuele interesse (zorg ervoor dat je het recht hebt om de afbeeldingen/pictogrammen die je kiest te gebruiken);
uw poster opslaan / downloaden als een PDF-bestand (Portable Document Format).
Uitbreiding: Gewicht toevoegen aan de elementen van uw digitale voetafdruk (15 min.) Niet alle online acties hebben dezelfde impact. Sommige gegevens die mensen achterlaten zijn persoonlijker - en mogelijk onveiliger - dan andere, zoals uw bankgegevens. Sommige gegevens kunnen nu onschuldig lijken, maar men wil misschien niet dat iemand ze over twee, vijf of tien jaar vindt. Als iemand bijvoorbeeld vaak online met vrienden over videospelletjes chat, wil hij/zij misschien niet dat toelatingsambtenaren of potentiële werkgevers die chats in de toekomst zien. Deze uitbreiding is bedoeld om de impact van de online acties in te schatten en er een gewicht aan toe te kennen. Het gewicht verwijst naar de omvang of het gevolg van het effect van elke activiteit. Kan het beroepsmatig, financieel of op een andere manier schadelijk zijn als iemand toegang krijgt tot de gegevens? Zou de informatie me in verlegenheid brengen als iemand het in de toekomst zou zien, zoals een toelatingsambtenaar of een potentiële werkgever? Er zijn geen goede of foute gewichten. De leerlingen moeten zelf bedenken welk gewicht zij toekennen aan de activiteiten op hun lijst en Een gewicht tussen één en vijf toekennen aan elke online activiteit. Het gewicht hangt af van de geschatte impact die deze activiteiten nu en in de toekomst kunnen hebben. Dit zal helpen om controle te krijgen over iemands digitale voetafdruk. Het toepassen van voorwaardelijke opmaak in een digitale spreadsheet kan potentieel onveiliger online gedrag schetsen en een zinvolle discussie ondersteunen. Uitbreiding: Onderzoek manieren om je digitale voetafdruk te verkleinen (15+ min., deze uitbreiding kan het best digitaal worden uitgevoerd) Vraag de leerlingen een nieuw leeg digitaal document te maken. Adviseer hen vervolgens online te gaan en ideeën op te doen om hun digitale voetafdruk te verkleinen. Zij moeten de voorgestelde acties lezen en overwegen. Wanneer zij een tip of richtlijn vinden die volgens hen nuttig is, moeten zij die toevoegen aan het lege document, met korte aantekeningen in hun eigen woorden. Zij moeten een link toevoegen naar de bronwebsite om bij te houden waar de informatie is gepubliceerd door na elke tip het woord Bron te typen en de URL van de website te kopiëren. Elke leerling moet ten minste 2-3 nieuwe tips, en hun bronnen, uit dit onderzoek toevoegen. Vraag de leerlingen om opsommingstekens toe te voegen om hun document leesbaarder te maken. Deze activiteit kan beginnen met individueel onderzoek en eindigen met een groepslijst van ideeën om iemands digitale voetafdruk te verkleinen. De groepsleden moeten minstens één tip kiezen. Uitbreiding: Presenteer uw ideale digitale voetafdruk (15+ min., deze uitbreiding kan het best digitaal worden uitgevoerd) Het doel van deze uitbreiding is het maken van een presentatie met ideeën voor het opbouwen van de ideale (persoonlijke) digitale voetafdruk. De leerlingen maken een nieuw, leeg presentatiebestand aan, geven het een naam en kiezen een thema. Ze denken / brainstormen over drie dingen waarvan ze willen dat de wereld ze kent en hoe ze die dingen deel kunnen laten uitmaken van hun digitale profiel. Richtlijnen voor de studenten:
Denk na over wat u wilt dat de wereld over u weet. Wat zijn je interesses of prestaties?
Wat ga je in de toekomst doen?
Denk na over hoe u die informatie zou kunnen delen en deel laten uitmaken van uw digitale voetafdruk;
Bedenk minstens 3 dingen die je over jezelf wilt delen en voeg over elk daarvan een dia toe; beschrijf voor elk element hoe je die informatie digitaal gaat delen om je digitale voetafdruk vorm te geven;
Wanneer je klaar bent met je presentatie, deel je een digitale versie van de diavoorstelling met een vriend(in) of presenteer je hem aan de klas.
Het presentatiegedeelte kan voor de hele klas worden gedaan en kan worden afgesloten met een afsluitende discussie over de manieren waarop iemand zijn/haar digitale voetafdruk kan vormgeven om positiever te zijn en het beeld te projecteren dat men anderen wil laten zien. Deze activiteit kan worden gekoppeld aan een discussie over de ethische kwesties in verband met het onlinebeeld.
Feedback & beoordeling
Het hoofddoel van deze lessen is de leerlingen te helpen bij het maken van een visueel beeld van hun eigen digitale voetafdruk. De digitale projecten van de leerlingen kunnen worden beoordeeld met behulp van een RUBRIEK (bijlage 1). Andere beoordelingen moeten plaatsvinden door middel van discussies als klas of in groepjes tijdens en na elke les/uitbreiding.
Intellectuele-eigendomsrechten (IPR) / Oorsprong van de activiteit
Het prototype van dit hulpmiddel is afkomstig van de website voor toegepaste digitale vaardigheden. Deze activiteit mag gekopieerd, verspreid, gewijzigd en niet-commercieel gebruikt worden.
